مقدمه
آبخوردگی دوربین یکی از بدترین اتفاقاتی است که می‌تواند برای یک عکاس یا فیلم‌بردار رخ دهد؛ مخصوصاً زمانی که در حال عکاسی در طبیعت، کنار دریا، یا حتی در فضای باز در روز بارانی هستید. بسیاری از دوربین‌های حرفه‌ای کانن، مانند سری EOS R یا DSLR های قدیمی‌تر مثل 5D یا 80D، به نوعی مقاومت در برابر پاشش آب دارند، اما این مقاومت به معنای ضدآب بودن کامل نیست. در واقع، یک رطوبت زیاد یا قطرات آب می‌تواند به مدارهای حساس داخلی دوربین آسیب جدی وارد کند. در این مقاله، به بررسی اقدامات فوری بعد از آبخوردگی دوربین‌های کانن می‌پردازیم و سپس راهکارهای تخصصی برای تعمیر، پیشگیری و نگهداری بهتر را شرح می‌دهیم.
بخش اول: علائم آبخوردگی در دوربین‌های کانن قبل از هر اقدامی باید بدانیم چه نشانه‌هایی به ما می‌گوید که دوربین‌مان آب‌خورده است:
روشن نشدن ناگهانی دوربین بعد از عکاسی در فضای مرطوب
وجود قطرات بخار یا رطوبت پشت نمایشگر LCD یا در منظره‌یاب
خطاهای ناگهانی در سیستم فوکوس خودکار یا ارورهای نامشخص (مثل Err 70 یا Err 99 در دوربین‌های DSLR کانن)
عملکرد ناقص دکمه‌ها یا قفل شدن تنظیمات
روشن و خاموش شدن مداوم و غیر عادی
کاهش کیفیت تصویر، ایجاد نویز زیاد یا افت رنگ در فایل‌های عکس
بخش دوم: اقدامات فوری پس از آبخوردگی
یکی از اصلی‌ترین اشتباهاتی که بسیاری از کاربران انجام می‌دهند، روشن نگه داشتن دوربین برای بررسی آن است؛ این کار می‌تواند آسیب بیشتری وارد کند. در ادامه، مراحل فوری و حیاتی را ذکر می‌کنیم:
۱. خاموش کردن دوربین
اگر دوربین روشن است، بلافاصله آن را خاموش کنید. هر لحظه‌ای که برق در مدار جریان دارد، امکان اتصال کوتاه و سوختن قطعات وجود دارد.
۲. جدا کردن باتری و کارت حافظه
در سریع‌ترین زمان ممکن، باتری و کارت حافظه را از دوربین خارج کنید. کارت حافظه ممکن است اطلاعات ارزشمندی داشته باشد که باید حفظ شود.
۳. جدا کردن لنز
اگر لنز به بدنه متصل است، آن را به آرامی جدا کنید و بررسی کنید که آیا آب به داخل محل اتصال لنز نفوذ کرده یا نه.
۴. خشک‌کردن سطحی با پارچه میکروفایبر
دوربین را با یک پارچه خشک، نرم و بدون پرز خشک کنید. دقت داشته باشید که هیچ فشاری به دکمه‌ها یا محل اتصال وارد نکنید.
۵. جذب رطوبت داخلی با سیلیکا ژل یا برنج خشک
دوربین را در یک جعبه دربسته همراه با چند بسته سیلیکا ژل (یا در صورت نبود، برنج خشک) قرار دهید. این مواد به جذب رطوبت داخلی کمک می‌کنند. هرگز از سشوار یا حرارت مستقیم استفاده نکنید.
۶. عدم روشن کردن دوربین به مدت ۲۴ تا ۷۲ ساعت
دوربین باید برای مدتی در محیط خشک بماند تا رطوبت داخلی کاملاً خارج شود. روشن کردن زودهنگام ممکن است به قیمت سوختن برد اصلی تمام شود.
بخش سوم: بررسی تخصصی و اقدام به تعمیر
بعد از گذشت ۲ تا ۳ روز، اگر دوربین هنوز روشن نمی‌شود یا ایراد دارد، باید به تعمیرگاه تخصصی مراجعه کنید. تعمیرکار باید موارد زیر را بررسی کند:
باز کردن کامل بدنه و بررسی نفوذ آب در بخش‌های مختلف مانند برد، سوکت‌ها، سنسور و فلت‌ها
تمیز کردن برد با الکل ایزوپروپیل ۹۹٪ برای از بین بردن آثار خوردگی و اتصال کوتاه
بررسی مدارهای آسیب‌دیده با مولتی‌متر
بررسی کارکرد صحیح سنسور، LCD، دکمه‌ها و شاتر
احتمالاً تعویض بعضی قطعات مانند برد شارژ، فلت شاتر یا حتی مادربرد اصلی
در بسیاری از موارد، مخصوصاً اگر دوربین به‌موقع خشک شده باشد، با همین اقدامات قابل بازیابی است. اما اگر آب وارد شده شور یا حاوی مواد معدنی باشد (مثل آب دریا)، احتمال آسیب جدی و دائمی بیشتر است.
بخش چهارم: هزینه‌های احتمالی تعمیر دوربین آب‌خورده (مدل‌های کانن) هزینه تعمیر دوربین بعد از آبخوردگی بسته به میزان آسیب متفاوت است:
تمیزکاری کامل بدنه و برد: بین ۲ تا ۵ میلیون تومان
تعویض فلت‌ها یا بردهای فرعی: بین ۵ تا ۱۰ میلیون تومان
تعویض مادربرد اصلی: ۱۵ تا ۳۰ میلیون تومان (بسته به مدل دوربین)
تعویض یا تعمیر شاتر: حدود ۵ تا ۱۲ میلیون تومان
مثال: دوربین Canon EOS R6 که دچار آبخوردگی شدید شده، اگر نیاز به تعویض مادربرد داشته باشد، هزینه‌ای نزدیک به ۲۵ تا ۳۰ میلیون خواهد داشت.
بخش پنجم: راهکارهای پیشگیرانه برای آینده
۱. استفاده از کاور ضدآب (Rain Cover) برای عکاسی در فضای بارانی یا مرطوب، استفاده از کاورهای ضدآب مخصوص دوربین بسیار ضروری است.
۲. جلوگیری از تعویض لنز در محیط مرطوب تعویض لنز در محیط‌های مرطوب یا شرجی باعث ورود بخار به داخل دوربین می‌شود.
۳. نگهداری دوربین در کیف ضد رطوبت از کیف‌هایی استفاده کنید که دارای پد جذب رطوبت یا فضای تهویه مناسب باشند.
۴. بررسی‌های دوره‌ای هر چند ماه یک‌بار، مخصوصاً اگر در محیط‌های خاص کار می‌کنید، دوربین را به تعمیرگاه تخصصی برای سرویس خشک و تمیزکاری ببرید.
بخش پایانی: جمع‌بندی و توصیه نهایی
آبخوردگی دوربین‌های کانن می‌تواند خسارت جدی وارد کند، اما با اقدام سریع، اصولی و بدون دست‌کاری نادرست، می‌توان شانس تعمیر موفق را بسیار افزایش داد. حفظ خونسردی، خشک‌کردن اصولی، مراجعه سریع به تعمیرگاه و پیشگیری در آینده، بهترین رویکرد در برابر این خطر هستند.
اگر شما هم در موقعیت مشابه قرار گرفتید، به یاد داشته باشید که روشن کردن دوربین آب‌خورده = ریسک سوختن کامل است. از طرفی اگر در تهران یا سایر شهرهای بزرگ هستید، می‌توانید از خدمات تعمیر تخصصی نمایندگی‌های رسمی کانن یا تعمیرگاه‌های شناخته‌شده بهره‌مند شوید.
