لنز Sony FE 90mm f/2.8 Macro G OSS یکی از باکیفیت‌ترین و پرطرفدارترین لنزهای ماکرو در جهان است. این لنز از سری حرفه‌ای G سونی بوده و با مانت E-mount برای دوربین‌های فول‌فریم طراحی شده است. وضوح بالا، عملکرد اپتیکی بی‌نقص و سیستم لرزش‌گیر اپتیکال OSS (Optical SteadyShot) باعث شده این لنز در بین عکاسان پرتره، تبلیغاتی و ماکرو به یکی از گزینه‌های اصلی تبدیل شود.

اما با وجود کیفیت فوق‌العاده، این لنز نیز همانند هر ابزار دقیق نوری، در معرض خرابی، ضربه، رطوبت یا خطای مکانیکی قرار دارد و تعمیر آن نیازمند دانش، ابزار خاص و تجربه تخصصی است.
 

در این مقاله به‌صورت کامل درباره‌ی ساختار داخلی، خرابی‌های رایج، روش تعمیر، هزینه تقریبی و راهکارهای نگهداری حرفه‌ای لنز Sony FE 90mm f/2.8 Macro G OSS صحبت می‌کنیم.
 

 معرفی لنز Sony FE 90mm f/2.8 Macro G OSS
 

این لنز با فاصله‌ی کانونی ۹۰ میلی‌متر و دیافراگم باز f/2.8 یکی از محبوب‌ترین لنزهای ماکرو فول‌فریم دنیاست. طراحی آن به‌گونه‌ای است که می‌تواند تا نسبت بزرگنمایی 1:1 را بدون افت کیفیت ارائه دهد. ترکیب عدسی‌های ED، Aspherical و Nano AR Coating باعث شده تصویری شفاف، بدون اعوجاج و با کنتراست بالا ارائه کند.
 

ویژگی شاخص این لنز سیستم OSS لرزش‌گیر اپتیکی داخلی است که به‌ویژه در عکاسی ماکرو و پرتره، نقشی حیاتی دارد. همچنین مکانیزم فوکوس آن از موتور Direct Drive SSM (Super Sonic Motor) استفاده می‌کند که کاملاً بی‌صدا، سریع و دقیق عمل می‌کند.
 

اما همین فناوری‌های پیچیده باعث شده تعمیر این لنز، به‌خصوص در بخش فوکوس یا لرزش‌گیر، نیازمند تجهیزات تخصصی و تجربه عملی بالا باشد.

 ساختار فنی و مکانیکی لنز
 

لنز Sony FE 90mm f/2.8 Macro G OSS شامل حدود ۱۵ عدسی در ۱۱ گروه است.

در این ساختار بخش‌های کلیدی زیر وجود دارند:
 

• موتور فوکوس داخلی Direct Drive SSM

• سنسور موقعیت فوکوس (Position Encoder)

• سیستم لرزش‌گیر اپتیکال OSS شامل دو سنسور ژیروسکوپی

• برد اصلی الکترونیکی (Main PCB)

• سیستم دیافراگم الکترونیکی (Electronic Aperture Unit)

• گروه عدسی جلویی و عقبی با حلقه فوکوس دستی مکانیکی و الکترونیکی
   

هر یک از این بخش‌ها ممکن است بر اثر ضربه، رطوبت، گردوغبار، اکسید شدن مدار یا استفاده طولانی‌مدت دچار خرابی شود.
 

 خرابی‌های رایج در لنز Sony FE 90mm f/2.8 Macro G OSS

 

در ادامه به مهم‌ترین خرابی‌ها و علائم هرکدام می‌پردازیم، به همراه توضیح روش تعمیر و هزینه احتمالی آن‌ها:
 

1. خرابی سیستم فوکوس (Direct Drive SSM)
 

موتور SSM وظیفه حرکت دقیق عدسی‌های داخلی را دارد تا فوکوس سریع و نرم انجام شود.
این بخش یکی از حساس‌ترین قسمت‌های لنز است، چون در معرض ضربه یا شوک الکتریکی ممکن است از کار بیفتد.
 

علائم خرابی:
 

• فوکوس به‌طور کامل از کار افتاده یا کند شده است

• صدای غیرعادی در هنگام فوکوس شنیده می‌شود

• در حالت AF لنز قفل می‌کند یا خطای فوکوس می‌دهد

• در حالت MF حلقه فوکوس واکنشی نشان نمی‌دهد
   

روش تعمیر:

در این مرحله باید لنز باز شود و موتور SSM بررسی گردد. اگر سیم‌پیچ یا سنسور موقعیت آسیب دیده باشد، باید موتور تعویض شود. در غیر این صورت، تعمیر و تنظیم مجدد (Calibrate) انجام می‌شود.
 

مدت زمان تعمیر: ۳ تا ۵ روز کاری
هزینه: ۴ تا ۸ میلیون تومان (در صورت نیاز به تعویض موتور)

2. خرابی لرزش‌گیر اپتیکال (OSS)

 

سیستم OSS از دو سنسور ژیروسکوپی برای تشخیص حرکت و دو گروه عدسی متحرک برای جبران لرزش استفاده می‌کند.
در صورت ضربه یا رطوبت، این سیستم به‌سرعت از تنظیم خارج می‌شود.
 

علائم خرابی:
 

• تصویر داخل ویزور یا مانیتور لرزش دارد

• صدای خفیف “لق‌لق” هنگام حرکت لنز

• خطای “Camera Error” در هنگام فعال بودن OSS
   

روش تعمیر:

لنز باید باز شود، ماژول OSS جدا و تست گردد. در بعضی موارد با کالیبره مجدد یا تمیزکاری سنسورهای ژیروسکوپ، عملکرد بازمی‌گردد. در صورت سوختن موتور لرزش‌گیر، باید تعویض شود.
 

مدت زمان تعمیر: ۴ تا ۶ روز
هزینه: حدود ۳ تا ۷ میلیون تومان

3. خرابی کابل‌های فلت داخلی
 

لنز ۹۰ میلی‌متری سونی چند کابل فلت بسیار نازک دارد که برق و اطلاعات را بین اجزای لنز منتقل می‌کنند.
در اثر باز و بسته شدن مکرر، رطوبت، یا ضربه ممکن است این کابل‌ها پاره یا قطع شوند.
 

علائم خرابی:

• دیافراگم کار نمی‌کند یا در عدد خاصی گیر کرده

• فوکوس به‌صورت متناوب قطع و وصل می‌شود

• خطای ارتباط (Lens Error)
   

روش تعمیر:
تعویض فلت با نمونه اصلی یا تعمیر اتصالات آن. گاهی فقط تمیز کردن و تثبیت سوکت‌ها کافی است.
 

هزینه: ۱.۵ تا ۳ میلیون تومان

4. گیر کردن یا شکستگی دیافراگم (Aperture Unit)
 

دیافراگم در این لنز کاملاً الکترونیکی است و از طریق برد اصلی کنترل می‌شود.
خرابی در این قسمت می‌تواند نوردهی را به هم بریزد یا باعث ارور در بدنه شود.
 

علائم خرابی:

• بسته یا باز ماندن تیغه‌های دیافراگم

• نوردهی نامنظم بین عکس‌ها

• خطای “Camera Error” هنگام شاتر
   

روش تعمیر:
در صورت سوختن موتور دیافراگم یا قطع فلت، باید کل واحد دیافراگم تعویض شود.
در برخی موارد فقط با تمیز کردن تیغه‌ها مشکل حل می‌شود.
 

مدت زمان تعمیر: ۲ تا ۳ روز
هزینه: ۲ تا ۴ میلیون تومان
 

5. آسیب اپتیکی یا عدم تراز عدسی‌ها (De-centering)
 

افتادن لنز حتی از ارتفاع کم می‌تواند باعث جابه‌جایی گروه‌های اپتیکی داخلی شود.
در این حالت، شارپنس در کل تصویر یکنواخت نیست و بخشی از کادر تار می‌ماند.
 

علائم خرابی:

• بخشی از عکس تار است در حالی که مرکز تصویر شارپ است

• ایجاد فلر یا هاله در نور مستقیم

• تغییر جزئی رنگ یا سایه در گوشه‌ها
   

روش تعمیر:
لنز باید در دستگاه Collimator تنظیم شود تا گروه عدسی‌ها به محور نوری بازگردند.
این کار بسیار حساس است و تنها در تعمیرگاه‌های تخصصی اپتیک انجام می‌شود.
 

هزینه: حدود ۱ تا ۳ میلیون تومان

6. آسیب مانت (E-Mount)
 

مانت فلزی لنز محل اتصال به بدنه دوربین است. اگر لنز در زمان نصب یا جابه‌جایی ضربه بخورد، ممکن است پایه‌ها یا پین‌های الکترونیکی آسیب ببینند.
 

علائم خرابی:
 

• خطای “Lens not attached”

• قطع و وصل شدن ارتباط هنگام فوکوس یا عکس‌برداری

• لق بودن لنز روی بدنه
   

تعمیر:

در این موارد مانت یا پین‌های اتصال باید تعویض یا لحیم‌کاری شوند.

هزینه: حدود ۱ تا ۲ میلیون تومان

7. نفوذ رطوبت و بخار
 

با اینکه لنز 90mm f/2.8 G OSS در برابر گردوغبار و رطوبت مقاوم طراحی شده، ولی ضدآب مطلق نیست.
در شرایط شرجی یا بارانی، ممکن است رطوبت وارد فضای داخلی شود.
 

علائم:

• بخار یا مه‌گرفتگی زیر عدسی جلو

• زنگ‌زدگی در محل پیچ‌ها

• صدای وزوز یا گیرکردن فوکوس

تعمیر:
خشک‌سازی کامل در دستگاه Dehumidifier، تمیز کردن عدسی‌ها، و در صورت نیاز تعویض فلت‌های اکسید شده.

هزینه: ۲ تا ۵ میلیون تومان

 مراحل کامل تعمیر در تعمیرگاه تخصصی لنز سونی

۱. دیاگ و عیب‌یابی الکترونیکی:

لنز به دستگاه تست SSM و OSS متصل می‌شود تا عملکرد موتورها بررسی گردد.
 

۲. باز کردن لنز با ابزار تخصصی:
هر پیچ گشتاور مخصوص دارد؛ اشتباه در باز کردن باعث خطای اپتیکی می‌شود.
 

۳. تمیزکاری عدسی‌ها و برد اصلی:
با مایع مخصوص و دستکش ضد استاتیک انجام می‌شود.
 

۴. تعمیر یا تعویض قطعه معیوب:
در صورت نیاز به قطعات اصلی، از موجودی وارداتی یا سفارش از ژاپن استفاده می‌شود.
 

۵. کالیبراسیون و تنظیم فوکوس:
لنز روی دستگاه collimator تنظیم می‌شود تا فوکوس دقیق روی سنسور برقرار شود.
 

۶. تست نهایی و کنترل کیفی:
لنز پس از مونتاژ کامل، روی بدنه‌ی فول‌فریم تست می‌شود تا شارپنس، فوکوس و OSS کاملاً بررسی گردد.

 هزینه تعمیر لنز Sony FE 90mm f/2.8 Macro G OSS در ایران

توصیه‌های مهم برای افزایش عمر لنز

۱. از فیلتر UV استفاده کنید.
جلوی آسیب عدسی جلو را می‌گیرد و تمیزکاری را آسان‌تر می‌کند.
 

۲. لنز را در کیف خشک با پد سیلیکاژل نگه دارید.
رطوبت، دشمن اصلی لنزهای G OSS است.
 

۳. از شوک حرارتی جلوگیری کنید.
مثلاً از محیط سرد بیرون وارد محیط گرم نشوید بدون تطبیق دما.
 

۴. هر سال سرویس دوره‌ای انجام دهید.
تمیز کردن عدسی‌ها، فلت‌ها و گریس داخلی باعث افزایش عمر عملکردی می‌شود.
 

۵. لنز را روی دوربین رها نکنید.
در حالت نصب دائم، وزن لنز به مانت فشار وارد می‌کند.
 

 چرا تعمیر لنزهای G OSS باید تخصصی انجام شود؟

لنزهای سری G OSS سونی بسیار پیچیده‌تر از لنزهای معمولی هستند. در این لنزها:
 

• هر عدسی با دقت میکرونی تنظیم شده

• موتور SSM و OSS نیاز به ابزار کالیبره اختصاصی دارد

• کابل‌های فلت بسیار ظریف‌اند و با یک لمس اشتباه می‌سوزند

• تعمیر بدون دستگاه collimator باعث افت شارپنس دائمی می‌شود
   

بنابراین تعمیر چنین لنزهایی در مراکز غیرتخصصی، نه تنها مشکل را برطرف نمی‌کند، بلکه ممکن است باعث افت کیفیت اپتیکی دائمی شود.

 جمع‌بندی نهایی
 

لنز Sony FE 90mm f/2.8 Macro G OSS یکی از دقیق‌ترین و باکیفیت‌ترین لنزهای ماکرو دنیاست.
اما به همان اندازه که فوق‌العاده عمل می‌کند، حساس و ظریف هم هست.
خرابی‌هایی مانند اختلال فوکوس، خرابی OSS، یا آسیب فلت‌ها اگر سریع تشخیص داده شوند، با هزینه منطقی قابل تعمیرند.
اما در صورت بی‌توجهی، ممکن است هزینه تعمیر چندبرابر شود یا نیاز به تعویض قطعات اصلی باشد.

توصیه می‌شود هر ۱۲ تا ۱۸ ماه یک‌بار سرویس کامل انجام دهید تا عملکرد لنز همیشه دقیق و شارپ باقی بماند.
در نهایت، تعمیر لنز سونی ۹۰ میلی‌متر ماکرو باید در مراکز معتبر و دارای تجهیزات تخصصی مانند Collimator، OSS Test Bench و Dehumidifier انجام شود.

تهیه و تنظیم : اطمینان | نمایندگی تعمیر لنز سونی در تهران