سیستم فوکوس خودکار Dual Pixel AF که توسط کمپانی Canon توسعه داده شده، یکی از نوآوری‌های مهم در دنیای دوربین‌های دیجیتال است. این سیستم، به‌خصوص در فیلمبرداری و عکاسی پرتره یا اکشن، عملکردی سریع، دقیق و نرم فراهم می‌کند. اما با تمام مزایایش، گاهی دچار اختلالاتی می‌شود که کاربران را با چالش مواجه می‌کند. در این مقاله، به بررسی تخصصی ایرادات رایج در سیستم فوکوس Dual Pixel دوربین‌های کانن و راهکارهای عیب‌یابی و تعمیر آن می‌پردازیم. این مطلب توسط تیم تخصصی فروشگاه اطمینان، نمایندگی رسمی دوربین کانن در ایران تهیه شده و شامل نکات کاربردی، تجربه‌های فنی و توصیه‌هایی برای پیشگیری از خرابی است.
Dual Pixel AF چیست؟
Dual Pixel Autofocus یک فناوری اختصاصی کانن است که از سال ۲۰۱۳ در دوربین‌های DSLR و Mirrorless این برند استفاده می‌شود. برخلاف سیستم‌های سنتی که تنها بخشی از پیکسل‌ها برای فوکوس استفاده می‌شود، در این تکنولوژی هر پیکسل دارای دو فتودیود است و اطلاعات فوکوس از هر دو طرف جمع‌آوری می‌شود. نتیجه این طراحی، فوکوس سریع‌تر، نرم‌تر و دقیق‌تر در حالت Live View و ویدیو است.
علائم و نشانه‌های خرابی سیستم Dual Pixel
اگرچه سیستم Dual Pixel به‌طور کلی پایدار و دقیق عمل می‌کند، اما در برخی موارد دچار اختلالاتی می‌شود که شامل موارد زیر است:
عدم فوکوس دقیق روی سوژه در حالت Live View یا فیلمبرداری
پرش ناگهانی فوکوس بین سوژه و پس‌زمینه
عملکرد کند یا تأخیر در قفل فوکوس
ناتوانی در دنبال کردن سوژه‌های متحرک (Tracking Failure)
نمایش ارور روی صفحه یا رفتار غیرعادی فوکوس پس از آپدیت فریم‌ور
دلایل رایج اختلال در سیستم فوکوس Dual Pixel
در تجربه‌ی تیم فنی فروشگاه اطمینان، دلایل زیر به‌عنوان عوامل اصلی خرابی یا اختلال در این سیستم شناسایی شده‌اند:
۱. آسیب یا آلودگی سنسور
در دوربین‌هایی مانند R6 یا 90D، ضربه مستقیم یا نفوذ گرد و غبار به سطح سنسور می‌تواند اطلاعات فوکوس را مختل کند. آلودگی حتی می‌تواند باعث کاهش دقت در تشخیص لبه‌ها شود.
۲. اختلال در ماژول پردازنده تصویر
پردازنده‌هایی مانند DIGIC 8 یا DIGIC X که در دوربین‌های کانن استفاده می‌شوند، در عملکرد فوکوس نقش مهمی دارند. آسیب فیزیکی یا فشار زیاد روی برد اصلی ممکن است باعث تأخیر یا ناکارآمدی در تحلیل اطلاعات فوکوس شود.
۳. اشکالات نرم‌افزاری و آپدیت ناقص فریم‌ور
در برخی موارد، پس از آپدیت فریم‌ور رسمی کانن، کاربران متوجه تغییر در عملکرد فوکوس شده‌اند. نصب ناقص یا ناهماهنگی با لنزهای Third Party می‌تواند دلیل این مشکل باشد.
۴. ناسازگاری لنز یا مشکل در اتصالات مانت
استفاده از لنزهای غیر اصل یا فرسوده بودن کنتاکت‌های مانت لنز می‌تواند باعث عدم انتقال صحیح داده‌های فوکوس شود. در تست‌های انجام‌شده، لنزهایی مانند Tamron یا Sigma در برخی مدل‌ها با سیستم Dual Pixel ناسازگار ظاهر شده‌اند.
۵. آسیب‌های ناشی از رطوبت، حرارت یا ضربه
این آسیب‌ها نه تنها سیستم فوکوس، بلکه عملکرد کلی دوربین را نیز مختل می‌کنند. نفوذ رطوبت ممکن است باعث اتصالی‌های جزئی و اختلال در انتقال سیگنال‌های فوکوس شود.
روش‌های تست و عیب‌یابی سیستم فوکوس
برای تشخیص دقیق ایراد در سیستم فوکوس Dual Pixel، مراحل زیر پیشنهاد می‌شود:
مرحله ۱: تست در حالت Live View و Viewfinder
اگر مشکل فقط در Live View وجود دارد و منظره‌یاب اپتیکال عملکرد طبیعی دارد، احتمال خرابی در سیستم Dual Pixel زیاد است.
مرحله ۲: استفاده از لنزهای متفاوت
با تغییر لنز و بررسی عملکرد فوکوس، می‌توان فهمید مشکل از لنز است یا بدنه. اگر با لنزهای متفاوت مشکل پابرجاست، احتمالاً ایراد از بدنه است.
مرحله ۳: استفاده از چارت فوکوس
با قرار دادن دوربین در مقابل چارت فوکوس (Focus Chart) می‌توان خطای فوکوس جلو یا عقب (Front/Back Focus) را شناسایی کرد.
مرحله ۴: بررسی فریم‌ور و ریست تنظیمات
نصب مجدد آخرین نسخه فریم‌ور رسمی کانن و ریست کامل تنظیمات (Factory Reset) گاهی مشکل را برطرف می‌کند.
مراحل تعمیر در مرکز تخصصی فروشگاه اطمینان
مرکز تعمیرات فروشگاه اطمینان از ابزارهای دقیق و تجهیزات مخصوص برای تعمیر سیستم فوکوس استفاده می‌کند. مراحل شامل:
باز کردن بدنه و بررسی اتصالات و سوکت‌های مرتبط با سنسور و برد اصلی
تست دقیق ماژول فوکوس با تجهیزات مخصوص Canon
بررسی پردازنده تصویر و تعویض در صورت نیاز
پاکسازی کامل سنسور با تجهیزات آنتی‌استاتیک و وکیوم
آپدیت نرم‌افزار و کالیبره‌کردن مجدد سیستم فوکوس
هزینه و زمان تقریبی تعمیر
بسته به شدت آسیب و مدل دوربین، هزینه تعمیر می‌تواند بین ۱ تا ۳.۵ میلیون تومان متغیر باشد. زمان مورد نیاز نیز بین ۳ تا ۵ روز کاری تخمین زده می‌شود، مگر در موارد خاص یا نیاز به تعویض قطعه اصلی.
چگونه از خرابی سیستم فوکوس جلوگیری کنیم؟
از لنزهای اصلی Canon با مانت EF/RF استفاده کنید
به‌طور دوره‌ای مانت لنز و سنسور را تمیز نگه دارید
در شرایط رطوبتی یا گرد و غبار بالا از دوربین استفاده نکنید
همیشه آخرین نسخه فریم‌ور رسمی را نصب کرده و از نصب نسخه‌های غیررسمی اجتناب کنید
پس از هر ضربه یا افتادن دوربین، عملکرد فوکوس را بررسی کنید
نتیجه‌گیری
سیستم فوکوس Dual Pixel در دوربین‌های کانن یکی از قدرتمندترین تکنولوژی‌های فوکوس حال حاضر دنیاست، اما مانند هر سیستم پیچیده‌ی دیگری ممکن است در شرایط خاص دچار اختلال شود. تشخیص به‌موقع ایراد و مراجعه به مراکز تخصصی تعمیرات، مانند فروشگاه اطمینان که نمایندگی رسمی دوربین‌های کانن در ایران است، می‌تواند از آسیب‌های جدی‌تر جلوگیری کند.
برای بررسی یا تعمیر سیستم فوکوس دوربین خود، می‌توانید با مرکز خدمات فروشگاه اطمینان تماس بگیرید یا به صورت حضوری مراجعه نمایید. تیم فنی فروشگاه با تجربه و دانش تخصصی خود، آماده‌ی ارائه بهترین خدمات به شماست.
